Bản tin cập nhật: Thông tin về Di trú Mỹ (07/08/2025)

1. Cập nhật danh sách hồ sơ được miễn phỏng vấn trực tiếp

Bắt đầu từ ngày 02/09/2025, đa số người nộp hồ sơ xin visa không định cư sang Mỹ, bao gồm người nộp đơn dưới 14 tuổi và trên 79 tuổi, sẽ được yêu cầu tham gia phỏng vấn trực tiếp với viên chức lãnh sự, ngoại trừ một số trường hợp sau:

• Nhân viên/thành viên thuộc các Tổ chức quốc tế hoặc ngoại giao: áp dụng cho các hồ sơ xin visa không định cư với ký hiệu A-1, A-2, C-3 (ngoại trừ người phục vụ, trợ lý của các quan chức được công nhận), G-1, G-2, G-3, G-4, từ NATO-1 đến NATO-6, hoặc TECRO E-1;
• Người nộp đơn xin các loại visa ngoại giao hoặc công vụ
• Người nắm giữ visa du lịch tiến hành gia hạn visa đã được cấp trước đó: áp dụng cho hồ sơ xin gia hạn visa B-1, B-2, B1/B2 hoặc Border Crossing Card/Foil (dành riêng cho công dân người Mexico) trong vòng 12 tháng kể từ ngày hết hạn của visa liền kề, tuy nhiên cần đáp ứng một số tiêu chí áp dụng riêng như sau:
  • Người nộp đơn tối thiểu 18 tuổi vào thời điểm visa trước đó được cấp.
  • Hồ sơ được nộp tại quốc gia giữ quốc tịch hoặc nơi sinh sống
  • Chưa từng bị từ chối cấp visa (ngoại trừ quyết định từ chối này đã được khiếu nại và chấp thuận hoặc được bãi bỏ); và
  • Người nộp đơn không thuộc các trường hợp nghi ngờ là không đủ điều kiện để được cấp visa

Thậm chí ngay cả khi người nộp đơn đáp ứng đủ điều kiện để miễn thủ tục phỏng vấn, viên chức lãnh sự vẫn có quyền yêu cầu người này tham gia phỏng vấn trực tiếp với bất kỳ lý do gì.

Nếu đang có dự định nộp hồ sơ xin visa không định cư, người nộp đơn nên:

• Kiểm tra xem mình có thuộc vào danh sách được miễn thủ tục phỏng vấn hay không?
• Nộp đơn trước ngày 02/09/2025 nếu mình đang thuộc vào danh sách được miễn thủ tục phỏng vấn theo quy định hiện hành
• Tham khảo thông tin chính thống từ trang web của Lãnh sự quán để hiểu rõ về thủ tục, quy trình phỏng vấn và hướng dẫn riêng dành cho từng quốc gia.

2. Kế hoạch thực thi Sắc lệnh chấm dứt quyền quốc tịch của trẻ em sinh ra trên đất Mỹ

Căn cứ vào các thông tin vừa được công bố gần đây, một số cơ quan hành chính Mỹ đã có những kế hoạch để thực thi sắc lệnh của Tổng thống Trump về việc chấm dứt thủ tục cấp quốc tịch cho trẻ em (ngoại quốc) được sinh ra tại đất Mỹ, đặc biệt là những trẻ em được sinh ra bởi ba mẹ nhập cư không giấy tờ hoặc ba mẹ là người cư trú tạm thời hợp pháp tại Mỹ. Chính sách này hiện tại vẫn chưa được thông qua và đang được chặn lại tại các Toà án Liên bang, tuy nhiên các cơ quan chức năng đã chuẩn bị sẵn sàng để thực thi ngay khi luật được ban hành. Giới phê bình cảnh báo rằng sự thay đổi này có thể dẫn đến việc trẻ em không được thừa nhận về tình trạng quốc tịch và khiến cho gia đình của những trẻ em này không thể xin được hộ chiếu hoặc các quyền lợi liên quan cho con cái sinh ra trên đất Mỹ.

Cho đến hiện tại, trẻ em được sinh ra tại nước Mỹ vẫn được công nhận là công dân Mỹ.

2.1 Quyền quốc tịch cho trẻ em được sinh ra tại Mỹ (Birthright Citizenship) là gì?

Căn cứ theo Tu chính án 14 Hiến pháp Hoa Kỳ, bất kỳ ai được sinh ra trên lãnh thổ nước Mỹ sẽ tự động được cấp quốc tịch Mỹ, không kể đến tình trạng di trú hoặc cư trú của ba mẹ. Dưới thời của chính quyền Tổng thống Donald Trump, ông đã ban hành sắc lệnh chấm dứt quyền trở thành công dân Mỹ đối với trẻ em được sinh ra bởi ba mẹ nhập cư bất hợp pháp hoặc ba mẹ đang ở Mỹ dưới tình trạng cư trú hợp pháp tạm thời- đây được xem là sự thay đổi rất lớn đối với luật hiện tại. Một số ngoại lệ áp dụng cho trẻ em có ba mẹ là người tị nạn và thường trú nhân Mỹ.

Tính đến thời điểm hiện tại sắc lệnh của Tổng thống Trump vẫn chưa được chính thức thông qua, tuy nhiên một số tư liệu gần đây từ Sở Di trú Mỹ (USCIS), Bộ Ngoại giao và Cơ quan An sinh xã hội (SSA) cho thấy sự chuẩn bị từ các cơ quan này đối với các thủ tục liên quan nếu sắc lệnh được ban hành. Quy định được đề xuất trong các tư liệu trên bao gồm áp dụng yêu cầu khắc khe hơn đối với ba mẹ trong việc xin cấp hộ chiếu Mỹ, mã số an sinh xã hội và một số phúc lợi của liên bang dành cho trẻ em được sinh ra trên đất Mỹ và được cấp quốc tịch.

2.2 Thủ tục hành chính theo luật hiện hành

Giấy khai sinh Mỹ của trẻ em được xem như là bằng chứng cho tình trạng công dân Mỹ của họ, và ba mẹ có thể xuất trình giấy khai sinh cho cơ quan chức năng để xin cấp hộ chiếu, mã số an sinh xã hội và một số phúc lợi liên bang cho trẻ em.

Ba mẹ không cần phải chứng minh tình trạng công dân Mỹ hoặc tình trạng định cư của bản thân mình khi nộp hồ sơ xin quyền lợi cho con cái được sinh ra tại Mỹ.

2.3 Thủ tục hành chính theo sắc lệnh mới

Đối với tất cả trẻ em sinh ta tại Mỹ sau khi sắc lệnh được ban hành, chỉ riêng giấy khai sinh Mỹ là không đủ để được xem là bằng chứng cho quốc tịch Mỹ, và ba mẹ cần phải cung cấp một số giấy tờ khác để có thể xin cấp hộ chiếu, mã số an sinh xã hội hoặc phúc lợi liên bang dành cho trẻ em.

Ít nhất ba hoặc mẹ cần phải chứng mình tình trạng quốc tịch Mỹ của mình hoặc tình trạng định cư hợp pháp khi nộp hồ sơ xin quyền lợi cho con cái được sinh ra trên đất Mỹ.

Các cơ quan liên bang sẽ chịu trách nhiệm xác minh tình trạng cư trú của ba mẹ xuyên suốt hoặc sau quá trình đăng ký giấy khai sinh.

Ba mẹ không cung cấp đầy đủ giấy tờ chứng minh tình trạng cư trú đủ điều kiện của mình sẽ dẫn đến việc từ chối cấp quốc tịch cho con cái sinh ra tại Mỹ.

Một số toà án đã ngăn chặn sắc lệnh của Tổng thống Trump trở thành hiện thực và do đó thời gian dự kiến để sắc lệnh này được ban hành vẫn chưa được công bố rõ ràng. Tuy nhiên, căn cứ vào một số chuẩn bị của các cơ quan chính phủ cho thấy sắc lệnh này vẫn đang được ưu tiên đối với chính quyền Tổng thống Trump.

Hiện tại, trẻ em được sinh ra trên đất Mỹ vẫn được công nhận là quốc tịch Mỹ, không kể đến tình trạng cư trú và định cư của ba mẹ.

3. Hộ chiếu Mỹ rớt xuống hạng 10 trong BXH hộ chiếu thế giới năm 2025

Chỉ số xếp hạng hộ chiếu Henley (Henley Passport Index hay HPI) là bảng xếp hạng quyền tự do đi lại mà không cần thị thực (visa) của 199 quốc gia trên thế giới; căn cứ theo xếp hạng hộ chiếu Henley năm 2025, hộ chiếu Mỹ đã giảm thứ hạng so với trước đây và đứng thứ 10 (thứ hạng thấp nhất từ khi bảng xếp hạng được thành lập). Công dân Mỹ hiện tại có thể sử dụng hộ chiếu của mình để tự do nhập cảnh vào 182 quốc gia, ghi nhận sự sụt giảm so với số liệu cao nhất của quốc gia này vào năm 2014. Trong khi đó, quốc gia Châu Á là Singapore tiếp tục giữ vững vị trí đầu tiên với việc tự do nhập cảnh vào 193 quốc gia. Giới phân tích nhận định rằng sự sụt giảm này của nước Mỹ là do những thoả thuận ngoại giao không thành công trong năm 2025.

IMM Consulting